Nếu doanh nghiệp hoặc cá nhân nộp thuế trễ hạn, cơ quan thuế sẽ tính tiền chậm nộp theo tỷ lệ phần trăm/ngày. Vậy cách tính tiền chậm nộp thuế như thế nào? Hãy cùng Kế Toán Song Anh tìm hiểu rõ công thức, ví dụ thực tế và quy định pháp lý liên quan trong bài viết dưới đây.
Khi nào phải tính tiền chậm nộp thuế?
Tiền chậm nộp thuế phát sinh khi người nộp thuế không hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế đúng thời hạn nộp thuế theo quy định của pháp luật. Điều này áp dụng cho nhiều loại thuế như:
- Thuế giá trị gia tăng (GTGT)
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
- Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
- Thuế môn bài và các khoản thuế khác
Việc nộp trễ dù chỉ một ngày cũng có thể bị tính tiền chậm nộp theo tỷ lệ phần trăm cố định.

Cách tính tiền chậm nộp thuế mới nhất
Theo quy định tại Điều 59 Luật Quản lý thuế 38/2019/QH14 và Nghị định 126/2020/NĐ-CP, khi người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế không đúng hạn, cơ quan thuế sẽ áp dụng mức phạt tiền chậm nộp dựa trên số tiền và thời gian nộp trễ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách tính tiền chậm nộp thuế mới nhất hiện nay.
Công thức tính:
Tiền chậm nộp = Số tiền thuế nộp chậm × 0,03% × Số ngày chậm nộp
Giải thích:
- 0,03% là mức tiền phạt mỗi ngày trên số tiền nộp chậm (tương đương 0,0003).
- Số ngày chậm nộp: Tính từ ngày liền sau thời hạn nộp thuế đến ngày thực tế nộp đủ.
- Số tiền thuế nộp chậm: Là phần nghĩa vụ thuế chưa nộp đúng hạn.
Ví dụ cách tính chậm nộp:
Tình huống:
Công ty A phải nộp thuế GTGT là 50.000.000 đồng cho quý II, thời hạn nộp thuế là ngày 30/07/2025, nhưng đến 20/08/2025 mới nộp.
- Số ngày chậm: 21 ngày
- Tiền chậm nộp = 50.000.000 x 0,03% x 21 = 315.000 đồng

Xem thêm: Dịch vụ kiểm toán doanh nghiệp chuyên nghiệp từ Kế Toán Song Anh
Những trường hợp bị tính tiền chậm nộp
Tiền chậm nộp thuế là khoản tiền phát sinh khi người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ tài chính không đúng thời hạn quy định. Theo Luật Quản lý thuế 38/2019/QH14 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 126/2020/NĐ-CP, bất kỳ hành vi nộp trễ tiền thuế nào so với thời hạn nộp thuế đều sẽ bị cơ quan thuế áp dụng cách tính tiền chậm nộp thuế theo tỷ lệ 0,03%/ngày. Việc chậm trễ có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân: do chủ quan, sai sót, thiếu dự phòng tài chính, hoặc không theo dõi sát lịch nộp báo cáo thuế định kỳ.
Dưới đây là các trường hợp điển hình dẫn đến việc bị tính tiền chậm nộp thuế:
Nộp tiền thuế sau thời hạn quy định
Đây là trường hợp phổ biến nhất. Khi doanh nghiệp nộp thuế sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế (tức là sau thời điểm nộp tờ khai thuế và hoàn thành nghĩa vụ tài chính), số ngày chậm sẽ được tính từ ngày kế tiếp sau hạn nộp đến ngày thực tế nộp đủ.
Ví dụ:
Nếu doanh nghiệp phải nộp thuế GTGT quý II trước ngày 30/07, nhưng đến 05/08 mới nộp thì sẽ bị tính 6 ngày chậm nộp. Lúc này, cơ quan thuế sẽ áp dụng cách tính chậm nộp theo công thức:
Số tiền thuế x 0,03% x 6 ngày

Nộp thiếu số tiền thuế phải nộp
Trường hợp doanh nghiệp đã nộp nhưng chưa đủ số tiền phải nộp (do tính toán sai, kê khai thiếu, hoặc cố tình giữ lại một phần), phần chênh lệch chưa nộp cũng bị tính tiền chậm nộp. Khoản này được tính từ ngày hết hạn nộp đến thời điểm nộp đủ số tiền còn thiếu.
Ví dụ:
Công ty A phải nộp thuế 80 triệu đồng, nhưng chỉ nộp 60 triệu trước hạn. Sau 15 ngày mới nộp phần còn lại (20 triệu), thì số tiền 20 triệu này sẽ bị tính chậm nộp trong vòng 15 ngày.
Khai sai, khai thiếu, dẫn đến bị truy thu thuế
Khi cơ quan thuế phát hiện doanh nghiệp khai báo thiếu nghĩa vụ thuế trong các kỳ kê khai trước đó (qua thanh tra, kiểm tra, hoặc đối chiếu tờ khai), họ sẽ ra quyết định truy thu thuế. Số tiền bị truy thu sẽ bị tính chậm nộp kể từ thời điểm lẽ ra phải nộp đúng hạn, không phải từ ngày quyết định truy thu được ban hành.
Điều này khiến nhiều doanh nghiệp bị tính tiền chậm nộp thuế kéo dài đến hàng trăm ngày, đặc biệt nếu sai sót nằm trong các kỳ cũ mà không phát hiện kịp thời.

Không nộp thuế trong thời gian bị cưỡng chế
Khi người nộp thuế bị cưỡng chế thi hành thuế nhưng vẫn không nộp hoặc chậm nộp, tiền chậm nộp vẫn tiếp tục được tính đến thời điểm hoàn tất nghĩa vụ. Đây là rủi ro lớn nếu doanh nghiệp đang bị khoanh nợ thuế hoặc bị cưỡng chế tài khoản.
Không nộp thuế do nhầm lẫn hoặc thiếu cập nhật lịch nộp
Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp bị chậm nộp không phải do cố tình mà là do không cập nhật kịp thời lịch nộp báo cáo thuế hoặc không phân biệt rõ các loại thời hạn nộp các báo cáo thuế, chẳng hạn:
- Nhầm giữa thời hạn nộp hồ sơ và thời hạn nộp tiền
- Hiểu sai giữa kê khai theo tháng và quý
- Không theo dõi các mốc hạn vào ngày nghỉ, lễ (không được tự động gia hạn nếu không có quy định cụ thể)

Xem thêm: Dịch vụ thành lập văn phòng đại diện công ty có vốn nước ngoài chuẩn pháp luật, nhanh chóng
Trường hợp được miễn hoặc không tính tiền chậm nộp thuế
Không phải lúc nào việc nộp chậm cũng bị phạt. Dưới đây là các trường hợp không tính tiền chậm nộp thuế theo quy định:
- Có văn bản gia hạn thuế được cơ quan thuế chấp thuận
Nếu doanh nghiệp nộp đơn và được phê duyệt gia hạn thời hạn nộp thuế, thì trong khoảng thời gian đó không bị tính tiền chậm nộp, miễn là sau thời gian gia hạn vẫn nộp đầy đủ.
- Gặp sự kiện bất khả kháng
Các tình huống như: thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh quy mô lớn, mất hệ thống công nghệ,… được xem là bất khả kháng. Khi có đủ tài liệu chứng minh, người nộp thuế có thể được miễn tính tiền chậm nộp.
- Lỗi từ hệ thống ngành thuế
Nếu người nộp thuế thực hiện đúng nghĩa vụ nhưng do lỗi kỹ thuật từ Cổng Dịch vụ công hoặc Hệ thống kê khai thuế điện tử của cơ quan thuế khiến giao dịch không thành công, thì phần nộp trễ do lỗi đó sẽ không bị tính tiền chậm nộp.

Kết luận
Hiểu rõ cách tính tiền chậm nộp thuế là cách tốt nhất để doanh nghiệp chủ động phòng ngừa rủi ro và tối ưu chi phí. Hãy thường xuyên rà soát tình hình nộp thuế, tuân thủ đúng thời hạn nộp thuế, và sử dụng công cụ hỗ trợ để luôn an toàn về mặt pháp lý.