Khi nào được hoàn thuế GTGT? Hướng dẫn đầy đủ và mới nhất dành cho doanh nghiệp

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là một trong những loại thuế gián thu phổ biến nhất tại Việt Nam, được tính trên phần giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ trong quá trình sản xuất và tiêu dùng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, doanh nghiệp hoặc cá nhân có thể được cơ quan thuế hoàn lại phần thuế đã nộp. Vậy khi nào được hoàn thuế GTGT? Bài viết dưới đây Kế Toán Song Anh sẽ giúp bạn hiểu rõ các điều kiện, hồ sơ, quy trình và lưu ý quan trọng trong việc xin hoàn thuế.

Hoàn thuế GTGT là gì?

Hoàn thuế GTGT là việc Nhà nước hoàn trả lại phần thuế GTGT đầu vào mà người nộp thuế đã nộp hoặc khấu trừ nhưng chưa được sử dụng hết trong kỳ tính thuế, hoặc bị nộp thừa do nhầm lẫn, sai sót hoặc thuộc các trường hợp đặc biệt được quy định bởi pháp luật. Việc xác định rõ khi nào được hoàn thuế GTGT sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu dòng tiền và tránh bị “giam” vốn trong thời gian dài.

Căn cứ pháp lý về hoàn thuế GTGT

Để hiểu rõ khi nào được hoàn thuế GTGT, bạn cần nắm vững các văn bản pháp luật liên quan bao gồm:

• Luật Thuế giá trị gia tăng số 13/2008/QH12, sửa đổi bổ sung bởi các Luật số 31/2013/QH13 và 71/2014/QH13

• Nghị định 209/2013/NĐ-CP, sửa đổi bởi Nghị định 100/2016/NĐ-CP

• Thông tư 219/2013/TT-BTC và các văn bản hướng dẫn kèm theo

Đây là những nền tảng quy định rõ ràng các trường hợp được hoàn thuế, hồ sơ hoàn thuế và trình tự thủ tục thực hiện.

Khi nào được hoàn thuế GTGT?

Có nhiều trường hợp cụ thể khi nào được hoàn thuế GTGT được quy định rõ trong luật. Dưới đây là những trường hợp phổ biến nhất:

Doanh nghiệp có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết trong 12 tháng liên tục

Theo quy định tại Thông tư 219/2013/TT-BTC, nếu doanh nghiệp có số thuế GTGT đầu vào lũy kế trong 12 tháng liên tiếp hoặc 4 quý liên tục lớn hơn số thuế GTGT đầu ra, thì được hoàn phần chênh lệch chưa được khấu trừ hết.

Ví dụ: Doanh nghiệp xuất khẩu nhiều nhưng tiêu thụ nội địa ít hoặc không có doanh thu chịu thuế đầu ra, dẫn đến thuế đầu vào bị treo lâu dài. Khi đó, doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ để xin hoàn phần thuế dư này.

Doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu

Một trong những câu trả lời phổ biến nhất cho câu hỏi khi nào được hoàn thuế GTGT chính là khi doanh nghiệp thực hiện hoạt động xuất khẩu. Hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu được áp dụng thuế suất 0%, đồng nghĩa với việc không có thuế GTGT đầu ra nhưng vẫn có thuế đầu vào phát sinh.

Điều kiện để hoàn thuế trong trường hợp này:

• Có hợp đồng xuất khẩu

• Có chứng từ thanh toán qua ngân hàng

• Có tờ khai hải quan (đối với hàng hóa)

• Có hóa đơn đầu vào hợp lệ

Lưu ý: Trường hợp xuất khẩu nhưng không đủ điều kiện về chứng từ thanh toán qua ngân hàng thì sẽ không được hoàn thuế.

Xem thêm: Dịch vụ báo cáo thuế

Doanh nghiệp mới thành lập đầu tư lớn

Trong giai đoạn đầu tư xây dựng cơ bản, doanh nghiệp thường phát sinh số thuế GTGT đầu vào lớn, trong khi chưa phát sinh doanh thu đầu ra hoặc chưa đi vào hoạt động. Nếu số thuế đầu vào chưa được khấu trừ vượt quá 300 triệu đồng thì được hoàn thuế.

Đây là một trong những ưu đãi lớn giúp doanh nghiệp mới giảm áp lực tài chính trong giai đoạn đầu tư ban đầu.

Các trường hợp nộp thừa, sai tài khoản, nhầm mã số thuế

Trong một số trường hợp kỹ thuật hoặc do sai sót của người nộp thuế (như nộp thuế trùng lặp, nộp sai mã số thuế, sai tài khoản), nếu được xác định rõ thì người nộp thuế sẽ được hoàn lại số thuế đã nộp thừa.

Tuy nhiên, cần phải có văn bản giải trình và chứng từ chứng minh rõ ràng để được cơ quan thuế xem xét giải quyết.

Các trường hợp hoàn thuế theo điều ước quốc tế

Một số đối tượng đặc biệt như đại sứ quán, tổ chức quốc tế, nhà thầu nước ngoài… cũng có thể được hoàn thuế GTGT theo các hiệp định hoặc cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Điều kiện để được hoàn thuế GTGT

Biết khi nào được hoàn thuế GTGT là chưa đủ, người nộp thuế cần đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Có mã số thuế hoạt động hợp pháp

• Áp dụng phương pháp khấu trừ thuế

• Có hóa đơn đầu vào hợp lệ, đúng quy định

• Có hồ sơ hoàn thuế đầy đủ theo yêu cầu

• Không thuộc các trường hợp bị tạm dừng hoàn thuế theo quy định

Hồ sơ hoàn thuế GTGT bao gồm những gì?

Hồ sơ hoàn thuế cần chuẩn bị đầy đủ theo từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, về cơ bản sẽ bao gồm:

• Giấy đề nghị hoàn thuế (Mẫu số 01/ĐNHT)

• Bảng kê hóa đơn, chứng từ hàng hóa dịch vụ mua vào

• Bảng kê tờ khai hải quan (nếu là hàng xuất khẩu)

• Hợp đồng, hóa đơn, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt

• Các giấy tờ bổ sung theo yêu cầu của cơ quan thuế

Doanh nghiệp cần gửi hồ sơ qua cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc nộp trực tiếp tại chi cục thuế quản lý.

Thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế

Sau khi nộp hồ sơ hợp lệ, thời gian xử lý hoàn thuế được quy định như sau:

• 10 ngày làm việc đối với hồ sơ đủ điều kiện hoàn thuế trước – kiểm tra sau

• 40 ngày làm việc đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước – hoàn thuế sau

Trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan thuế sẽ thông báo bằng văn bản trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận.

Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục và điều kiện để làm hộ khẩu TPHCM đầy đủ và mới nhất

Một số lưu ý quan trọng

• Hãy rà soát kỹ hóa đơn, hợp đồng, chứng từ thanh toán để tránh bị bác hồ sơ

• Đối với xuất khẩu, tuyệt đối phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng

• Không dùng hóa đơn mua hàng không rõ nguồn gốc, không hợp lệ

• Luôn lưu giữ hồ sơ tối thiểu 10 năm để đối chiếu khi cơ quan thuế thanh tra

• Nếu bị từ chối hoàn thuế, có quyền khiếu nại hoặc nộp lại hồ sơ sau khi bổ sung

Kết luận

Việc hiểu rõ khi nào được hoàn thuế GTGT là một trong những kỹ năng quan trọng mà bất kỳ kế toán thuế hay doanh nghiệp nào cũng cần nắm vững. Không chỉ giúp doanh nghiệp lấy lại số tiền đã nộp, mà còn là giải pháp quan trọng để tối ưu dòng tiền, giảm chi phí tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.

Hãy luôn chủ động cập nhật các quy định mới về thuế GTGT, rà soát hồ sơ kế toán định kỳ và nắm chắc các tình huống khi nào được hoàn thuế GTGT để không bỏ lỡ cơ hội hợp pháp lấy lại khoản thuế đã nộp cho ngân sách nhà nước.